Almut Sommer
'Vertaald uit het Hoogduitsch…', Een onderzoek naar Duitse vertalingen in de Vaderlandsche Letteroefeningen (1796-1803), met bijzondere aandacht voor geschriften met religieuze thematiek.
'Vertaald uit het Hoogduitsch' is een toevoeging die in de titels van gerecenseerde boeken rond 1800 vaak wordt aangetroffen. In de Nederlandse literatuurgeschiedenis wordt steevast beweerd dat er in de late achttiende eeuw sprake was van 'vertaalwoede'. Vooral Duitse auteurs zouden bijzonder in trek zijn geweest bij de Nederlandse lezer. Slechts weinigen hebben gepoogd deze bewering door systematisch onderzoek te toetsen.
De auteur levert met haar scriptie een bijdrage aan het tot nu toe weinig onderzochte veld van de geschiedenis van vertalingen in Nederland. Zij heeft acht jaargangen van het rond 1800 veelgelezen tijdschrift Vaderlandsche Letteroefeningen onderzocht en systematisch informatie over daarin gerecenseerde vertalingen verzameld. Aan de hand van tellingen van gerecenseerde vertaalde en niet-vertaalde titels per taal en indeling van de titels in genres en categorieën ontstaat een genuanceerd beeld over de aanwezigheid van vertaalde literatuur in Nederland in de onderzochte jaren.
De statistische informatie wordt aangevuld met een hoofdstuk over een tiental religieuze Duitse vertalingen. Daarin wordt aandacht besteedt aan biografische achtergronden van de auteurs en ingegaan op het ontvangst van hun werk in Nederland.
De scriptie bevat omvangrijke bijlagen waarin de door middel van een database verzamelde informatie uit de Vaderlandsche Letteroefeningen toegankelijk wordt gemaakt.